آذر ۱۸, ۱۳۹۶

تفاوت خشم با خشونت

با توجه به اینکه ناتوانی در تمایز خشم (Anger) و خشونت (Rage) را در میان دانشجویان بسیار دیده‌ام، لازم است که برای درک تمایز این دو توضیحاتی بدهم.

خشم (Anger)

خشم هیجانی طبیعی و جهان‌شمول است که در هنگام ناکامی به عنوان یک واکنش طبیعی هیجانی بیدار می‌شود و تمایل به دفاع و مرزبندی را بیدار می‌سازد.

خشم نیز مانند هر هیجان دیگر سه جنبه ذهنی، جسمانی و حرکتی دارد و لازمه تداوم روابط پایدار است. خشم عمدتاً در روابط پایدار بیدار می‌شود و هدف از آن حفظ رابطه و نه تخریب آن است. از این رو این دوستان و آشنایان هستند که بیشتر ما را خشمگین می‌کنند. اگر خشمگین نشویم مشکلات حاکم بر رابطه (پشت صحنه) حل نشده باقی می‌مانند و در نتیجه دوستی و صمیمیت به خطر می‌افتد. دوستی و رابطه‌ای که عاری از خشم باشد یعنی خالی از نیاز و انتظار است و به همین دلیل در معرض خطر از هم پاشیدگی است. اگر هم از دست کسی که دوستش نداریم عصبانی شویم، با مرزبندی جلوی رفتار نامناسب وی را می‌گیریم.

پیشنهاد می کنم نحوه ابراز خشم در زنان را مطالعه کنید.

خشم خوب است یا بد؟

آنچه خوب یا بد بودن خشم را تعیین می‌کند، واکنش رفتاری ناشی از آن است که می‌تواند سازنده یا مخرب باشد. منبع خشم معمولاً عشق است و هدف آن سازندگی و اصلاح است، اما واکنش ناشی از خشم -در اثر یادگیری‌های ناسالم- می‌تواند به جای سازندگی و اصلاح، رابطه را تخریب کند و لذا آن چه باید اصلاح شود نه هیجان خشم بلکه نحوه تجلی رفتاری آن است. کودکی که در خانواده‌ای بزرگ شده که واکنش سازنده به بیدار‌شدن این احساس خشم را تجربه کرده است، قاطعیت در هنگام عصبانیت را آموخته است.

خشونت (Rage)

خشونت معمولاً از خشم ناشی نمی‌شود بلکه از سیستم هیجانی دیگری به نام غیظ (Rage) ناشی می‌شود. هدف از غیظ، اصلاح و سازندگی نیست بلکه انتقام و تلافی است. غیظ یکی از مشخصه‌های افرادی است که آسیب‌های جدی روانی داشته‌اند و در اثر ضربه به صیانت ذاتشان دچار غیظ شده‌اند. این هیجان غیظ است که معمولاً به واکنش‌های مخرب و آسیب‌زا، چه به خود و چه به دیگران، می انجامد. حل و فصل غیظ است که معمولاً نیاز به درمان دارد و نه خشم. مبادا که زندگیتان خالی از خشم شود، امید که زندگیتان بی‌غیظ سپری شود.

پرخاشگری، خشم، خشونت