آبان ۲۹, ۱۳۹۶
درماندگی آموخته‌شده در زنان
وقتی زنان احساس درماندگی می کنند
مطالعات روی رفتار حیوانات نشان می‌دهد که وقتی فرار یک حیوان از تنبیه مرتباً بازداری شود، سرانجام تلاش برای گریختن را متوقف می‌سازد.
در یک آزمایش که روی حیوانات انجام شد، آنها یاد می‌گرفتند که از طرف سفید یا سیاه قفس به منظور اجتناب از شوک الکتریکی، فرار کنند. اما هرگاه جانور را از این کار به طور مکرر منع کنند، درماندگی را یاد می‌گیرد.
مطالعات در زمینه درماندگی آموخته‌شده در حیوانات به منظور بیان واکنش انسان‌هایی است که در موقعیت‌های خشونت‌آمیز مزمن قرار دارند.
تجربه زنان کتک‌خورده مطمئناً با حیواناتی که در قفس گیر می‌افتند، متفاوت است. زن صرفاً به طور شرطی تنبیه نمی‌شود بلکه به خاطر رفتاری که استقلال او را در برابر ضارب نشان می‌دهد، تنبیه می‌شود. به علاوه به خاطر رفتارهایی که ترک کردن شریک زندگی‌اش را دشوارتر می‌سازد، مثل نافعالی، اطاعت و وابستگی تشویق می‌شود.
بهرحال برخی عناصر مدل درماندگی آموخته‌شده به نظر می‌رسد که با روابط خشونت‌آمیز هماهنگ است. زنان در رابطه، خیلی زود روش‌های مختلف را برای متوقف ساختن خشونت یا گریز از آن یاد می‌گیرند. زن رفتاری را که مرد انتقاد می‌کند، تغییر می‌دهد اما به رغم تلاش‌هایش سرانجام مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد و در صورتی از پلیس کمک می‌خواهد که احساس کند این تغییرات مؤثر نیست.
پلیس ممکن است در اطراف ساختمان گشت بزند تا آرامش ایجاد شود و وقتی که پلیس می رود، مرد دوباره کتک زدن را شروع می‌کند. او ممکن است به کشیش مراجعه کند و کشیش به او بگوید که زن بهتری شود یا دعا کند یا مطیع‌تر باشد. او این نصیحت را گوش می‌کند اما باز هم خشونت ادامه می‌یابد. زن به دکتر مراجعه می‌کند، و دکتر اظهار می‌دارد که باید آرامش خود را حفظ کند و داروهای آرام بخشی تجویز می‌کند که اعتیادآور است و خشونت نیز همچنان افزایش می‌یابد. (نتایج مطالعات نشان می دهد که بیش از ۷۵ درصد زنانی که به پناهگاه‌های زنان مراجعه می‌کنند، داروهای آرام بخش یا قرص های خواب‌آور برایشان تجویز شده بود. زنان گاه خوددرمانی می‌کنند و از الکل یا مواد مخدر به منظور رهایی از تنش، ترس و درد استفاده می‌کنند).
اگر زن پس از کتک خوردن نزد دوستان یا بستگان خود برود، مرد او را تعقیب و تهدید می‌کند یا قول می دهد که دیگر خشونت را به کار نگیرد. سپس زن برمی‌گردد و اغلب متوجه می‌شود که در آن خانه مهمان ناخوانده‌‌ی است و باز هم خشونت رخ می‌دهد. فهرست این قبیل تجارب تقریباً بیشمار است. اما نتایج یکسان است. سرانجام زن افسرده می‌شود و احساس درماندگی می‌کند و حتی اگر راه حل ترک کردن موقعیت به او پیشنهاد شود، برایش درک این نکته که فرار از این موقعیت امکان پذیر است، دشوار می‌شود و حتی اقدام عملی برایش دشوارتر است.
