مرداد ۱۰, ۱۴۰۰
شاید این را در مورد برخی افراد شنیدهاید که میگویند فلانی حسابی «مجلس گرم کن» است. افرادی با شخصیت هیسترونیک یا نمایشی اگر نتوانند مجلس را گرمکنند، دستبهکارهای نمایشی مانند داستانپردازی، صحنهسازی و… میزنند تا کانون توجه دیگران قرار بگیرند. اگر باکسی بخواهند رابطه برقرار کنند، رفتارهای رمانتیک و اغواگرانهای از خود به خرج میدهند که افراط در این کار خود میتواند معیاری برای تشخیص این افراد هیسترونیک باشد. چاپلوسی، هدیه دادنهای زیاد و افراطی در رابطههای میان فردی نمونهای از این اغواگری است.
این نکته را باید توجه کرد که رفتارهای اغواگرانه ایشان گاه به شدت نشانههای جنسی دارد ولی نباید این اشتباه را کرد که این افراد نسبت به کسانی که کشش جنسی دارند، اینگونه رفتار میکنند. این افراد به شدت در همه رفتارهای خود از جمله روابط اجتماعی، شغلی و حرفهای خود دست به این نوع رفتارها میزنند و صرفاً مربوط به کسی که میل جنسی به او دارند، نیست.
صفت مهم دیگری شخصیت هیسترونیک یا نمایشی، خرج بسیار برای لباس و آراستگی است. با عوض کردن هر لباسی عقیده و باور ایشان نیز عوض میشود. شاید گفتن این مطلب خالی از فایده نیست که این افراد معمولاً اتفاقات را به صورت سیاه و سفید میبینند، یک اتفاق یا کاملاً عالی بوده است یا کاملاً افتضاح. از این افراد خواهان بیان جزئیات نباشید. از جزئیات هر آنچه در تمجید خودشان باشد بیان میکنند اما چیزی از دیگران بیان نخواهند کرد. اگر از ایشان بپرسید مهمانی دیشب چطور بود، تنها جملهای که خواهید شنید این است مهمانی خوب بود.
افراد هیسترونیک یا نمایشی چون انگیزههای بیرونی دارند بنابراین خلق خود را متناسب با شرایط بیرونی تغییر میدهند، مثلاً زمانی که فردی قصد خرید لباسی را دارد آنچه را انتخاب مینماید که دوست داشته باشد و ذائقه خود را معیار قرار میدهد اما افراد نمایشی زمانی که خرید میکنند فقط به دنبال این هستند که دیگران چه میگویند، به عبارتی احساساتشان به نظرات دیگران وصل است.
• مسمومیت عاطفی
مسمومیت عاطفی یعنی افراط و تفریط در محبت، یعنی فردی که بیش از اندازه موردتوجه قرارگرفته و به او بهاداده شده است.
• طرد شدن یا احساس طرد شدن
این مورد بیش تر در خانوادههای پرجمعیت مشاهده میشود، مثلاً خانوادهای دارای ۸ فرزند است و فرد در خانواده هیچگاه دیده نشده و اغلب نیازهایش تحت شعاع بچههای دیگر خانواده بوده است یا کودکی که ادراک او نادیده گرفتهشده و حالا به هر کاری دست میزند تا دیده شود.
همه افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت هیستریونیک هستند تمایل بیمار گونی به دریافت توجه از جانب دیگران دارند. با اینحال هرکس بنا به روحیات منحصربهفرد خود راه متفاوتی را برای کسب این توجه انتخاب میکند. در ادامه به چند مورد از سبکهای رفتاری که افراد هیستریونیک برای توجه طلبی از آن استفاده میکنند، اشارهمی کنم:
برخی از افراد مبتلا به شخصیت نمایشی دائماً در تلاشاند تا به دیگران نشان دهند که با عقاید آنها موافق بوده و آنها را درک میکنند. این مسئله باعث میشود که به طور افراطی هرگونه نظری از جانب دیگران را تأیید کنند. البته رفتارهای اغراقآمیز آنها اغلب به طور غیرمستقیم به دیگران این پیام را میرساند که آنها بیش از اینکه به نظر دیگران فکر کنند یا بخواهند برای آنها ارزش قائل باشند، درواقع در تلاش هستند تا خود را مطرح کرده و دیده شوند.
اگر به سبک تعاملات این افراد دقیقتر نگاه کنید، خواهید دید که افراد نمایشی تا زمانی که در مرکز توجهات هستند بسیار مهربان و فروتن به نظر میرسند اما به محض اینکه از دایره توجه اطرافیان خارج میشوند تغییر موضع میدهند و به گونهای عقاید پیشین خود را نقض میکنند.
بهترین واژهای که برای توضیح سبک رفتاری برخی از افراد نمایشی میتوان به کار گرفت کودک صفتی است. درواقع برخی از این افراد دائماً رفتارهایی از خود نشان میدهند که ازنظر رشدی با سن آنها تناسبی ندارد. آنها با انجام رفتارهای کودکانه نظیر خندهها یا گریههای شدید و به طور کل ابراز هیجانات خود به صورت اغراقآمیز، غیرقابلکنترل و ناپخته تلاش میکنند همه توجهات را به سمت خود برگردانند و به این طریق نیازهای درونی خود را ارضا کنند.
بسیاری از افراد در برخورد اول با شخصیت هیسترونیک یا نمایشی او را افردی سرزنده، خونگرم و معاشرتی توصیف میکنند. چراکه او معمولاً در تلاش است تا با برقراری روابط خوب با دیگران خودی نشان داده و به نحوی همه اطرافیانشان را تحت تأثیر قرار دهد.
اما این خونگرمی و سرزندگی تنها ظاهر قضیه است زیرا افرادی که شخصیت هیسترونیک یا نمایشی دارند اغلب روابط بسیار سطحی با دیگران داشته و نمیتوانند به طور پایدار و عمیق صمیمیت مثبت را تجربه کنند. درواقع این افراد تنها تا زمانی سرزندگی خود را حفظ میکنند که بدانند به آنها توجه میشود اما به دلیل اهمیت ندادن به خواستهها و نیازهای دیگران به زودی در روابط خود شکست میخورند و برای کسب توجه سراغ افراد دیگری میروند.